Tel Aviv, Masada, Jerusalem, Israël

Sferen

Eenmaal in het hotel wachtte mij een tamelijk onplezierige verrassing. De joodse eigenaar bleek een onbehouwen en grove kerel, nadat ik m'n kamer had opgezocht, kwam ik erachter dat de wifi verbinding niet werkte. Ik liep naar beneden en vroeg dezelfde man of hij me kon helpen, in plaats daarvan wilde hij me een telefoonnummer geven, zodat ik het zelf kon gaan regelen. Ik vertelde hem dat ik dat weinig dienstbaar vond, op dat moment ontplofte hij en schold hij me werkelijk de huid vol. Binnen vijf minuten was ik vertrokken zonder hem nog een blik waardig te gunnen. Gelukkig had ik op de heenweg bij toeval een goed hotel gezien aan dezelfde lange straat en daar was ik meer dan welkom.
Het viel me op hoe agressief veel joden om het minste geringste reageerden. Wat een verschil met de Omani, dacht ik. Ik realiseerde me ook dat de staat Israël sinds haar vestiging in 1948 talloze malen aangevallen is en met totale vernietiging bedreigd. Ik kan me voorstellen dat het voortdurende geweld een hoge geestelijke en mentale tol eist van de joodse inwoners en alle andere mensen die onder die oorlogsspanning moeten zien te overleven.

Onderweg

Na een twee daags verblijf in Tel Aviv reed ik met een huurauto over de 6 in zuidelijke richting via Be'er Sheva over de 31 naar Arad en New Zohar aan de Dode Zee, die 427 meter onder de zeespiegel ligt. Het viel me al gelijk op dat Israël qua geografische omvang enorm klein is. Binnen twee uur doorkruis je het land van oost naar west.
Israël ligt aan een kant aan zee, er is de woestijn en er zijn despotische heersers in de omliggende Arabische buurlanden, die het liefst zouden zien dat alle joden liever vandaag dan morgen de zee in worden gedreven. Tja, in zo'n wereld moet je je dan noodgedwongen zien te handhaven. Onderweg zag ik Palestijnse en Joodse nederzettingen, alles afgeschermd van elkaar, niet een land waar je per ongeluk de verkeerde richting in zou willen slaan, omdat de veiligheidssituatie dat niet toelaat en je onverhoopt gedood zou kunnen worden door vijandelijk vuur.

Dode Zee

Ik bleek te laat te zijn om Masada, de burcht nog te mogen beklimmen en besloot mijn toevlucht te zoeken in het nabijgelegen En Borq, een 'gated community' aan zee, waar betonnen Spa hotels het omringende landschap domineerden. Het was nog licht en ik besloot ook het water in te gaan, om me heen dreven meerdere mensen in het zoute zeewater, erg warm was het niet, maar wel tof om mee te maken. Nadat ik het zout van me afgespoeld had, kleedde ik me aan en deed ik me tegoed aan m'n meegebrachte lunch. Daarna nam ik plaats in de lobby van het grootste hotel, waar ik wifi had en in alle rust kon lezen en schrijven. Tegen elven liep ik naar een stille plek op het strand, waar ik m'n matje en slaapzak uitrolde.

Masada

Al vroeg in de ochtend begon ik aan de steile beklimming van de rots, het was er nog stil. Tristram's spreeuw (Onychognathus-tristramii), een prachtig vogeltje zong het hoogste lied. Deze historische plek is een bedevaartsoord voor veel joden. Ooit bouwden de Romeinen in deze onbarmhartige woestenij een enorm paleis voorzien van alle gemakken en met uitzicht op de lager gelegen Dode Zee. Fanatieke joodse zeloten moordden in 70 na Christus het Romeinse garnizoen uit en een paar jaar later werden ze langdurig belegerd door Legio X Fretensis. Bij de bestorming van de hooggelegen burcht bleek dat alle joodse bezetters zelfmoord hadden gepleegd.
Ineens realiseerde ik me dat Israël archeologisch gezien talloze oudheidkundige plaatsen en monumenten kent. Deze burcht bleek een juweel, verbazingwekkend hoeveel er na tweeduizend jaar überhaupt nog van over is.

Jerusalem

Deze stad is zo'n voorbeeld van oudheidkundige schoonheid, de uitdrukking van duizenden jaren kultuurgeschiedenis, handel, belangenstrijd en bloedvergieten. Verdeeld tot op het bot, tot op de dag van vandaag. Politiek, religie en tribale kwesties zijn vaak onverzoenbare grootheden en wanneer er eenmaal dood en verderf veroorzaakt is, creeërt dat zijn eigen dynamiek en gaat het meestal van kwaad tot erger. Zie hier het menselijk drama in een notedop.

Impressies

De oude stad is verdeeld in een Armeens, Christelijk, Joods en Islamitisch kwartier, hoewel die voor mijn gevoel geruisloos in elkaar overgingen. Overal op straat en in de stegen liepen groepjes gewapende, dienstplichtige militairen rond, jonge mannen en vrouwen van rond de achttien, twintig jaar. Ook zag ik burgers met een verborgen wapen. Mensen van talloze nationaliteiten verdrongen zich in de ondergrondse stad waar rijen winkeliers hun waar aan de man en vrouw probeerden te brengen. Islamitische slagers toonden hun geslachte schapen, de kop, de organen, alles lag open en bloot uitgestald. Temidden van Romeinse zuilenrijen waande ik me terug in de oudheid, alsof de tijd stil gestaan leek te hebben. In de Armeense wijk ging ik een afgeladen kathedraal binnen vol wierook, traditionele joden met pijpenkrulletjes haastten zich voort, onderwijl riepen muezzin op tot gebed. Vanaf een hoger gelegen gedeelte zag ik in de verte de zwaarbewaakte klaagmuur met op de achtergrond de Al Asqa moskee, hoe brisant kan het zijn. De geschiedenis herhaalt zich telkens opnieuw, steeds in een andere gedaante. 

Itay Gil

Tijdens de UK Security Expo London eind november 2017 ontmoette ik Dr. Itay Gil. Hij is CEO van Protect, kapitein SF/ IDF, Counter Terrorisme en Krav Maga expert. Hij nodigde me uit om langs te komen en achter op de motor nam hij me mee naar allerlei bijzondere plaatsen in Jerusalem. Vanuit zijn perspectief is Israël voortdurend in oorlog en zullen zij alles op alles moeten zetten om te voorkomen dat hun vijanden de kans krijgen schade toe te brengen. Zijn missie is om mensen te beschermen tegen terreur. Voor Crisis Response Journal zal ik een artikel schrijven over zijn ervaringen, inzichten en aanpak.

Yad Vashem

De dag voor m'n vertrek bezocht ik Yad Vashem, het Holocaust museum, op loopafstand van m'n hotel.
Een plek tot bezinning en ter herinnering aan de miljoenen joden die vergast zijn door de nazi's.
In augustus 2016 bezocht ik ondermeer het voormalige KZ Auschwitz-Birkenau in Polen.
Door de hele geschiedenis heen hebben machtsgroepen en bewegingen mensen zover gekregen om andere volken uit te roeien, uit naam van het ware geloof, ras, ideologie, haat, veroveringsdrang, staatsbelang, demografische ontwikkelingen, vanwege tribaal-etnische verschillen, de toegang tot grondstoffen, drinkwater en vruchtbare gebieden of een combinatie van redenen. Het nationaal-socialisme, internationaal-socialisme en communisme voeren wat dat betreft vooralsnog de ranglijst aan. Er lijkt geen einde aan te komen.
Wezenlijk is wat een mens drijft, wat jou drijft, op welke wijze voorkom je dat je meegesleurd wordt in een georkestreerde en/of plotse orgie van geweld en hoe bescherm je jezelf en je dierbaren effectief tegen geweld van anderen?
Eenduidige antwoorden zijn er niet.

Profiling

Eenmaal op Ben Gurion Airport volgde wederom een uitgebreide veiligheidscontrole waarbij ik meerdere keren ondervraagd werd door verschillende beambten. Ogenschijnlijk leek er aan sommige vragen geen touw vast te knopen te zijn. Ik kan me goed voorstellen dat de Israeliërs alert zijn, een kleine vergissing en terroristen blazen een vliegtuig op of gijzelen passagiers en bemanning, wat dat betreft hebben de joden hun lessen met bloed betaald en kunnen wij veel van hen leren.